محققان درسراسر جهان درحال آزمایش فاضلاب‌ها برای کشف ویروس کرونا هستند. دانشمندان می‌دانند آنچه در فاضلاب تخلیه می‌شود ، می‌تواند به عنوان یک سیستم هشدار سریع برای عفونت‌های ناشی از COVID-19 در جامعه عمل کند.
در این مطلب ارتباط ویروس‌های موجود در فاضلاب و چگونگی تحقیق محققان برای تبدیل اندازه‌گیری‌های خام به اطلاعات مفید بهداشت عمومی را توضیح داده‌خواهد‌شد.
چگونه فاضلاب را از نظر وجود میکروب کنترل می‌شود؟
این ایده اخیراً بسیار مورد توجه قرار گرفته‌است. اما موضوع جدیدی نیست. دانشمندان از دهه ۱۹۴۰ در مواد موجود در فاضلاب برای یافتن عوامل بیماری زا، به ویژه از نظر ویروس فلج اطفال جستجو کرده‌اند.
مفهوم کلی کاملاً ساده است.
افراد آلوده عامل بیماری‌زایی را دفع می‌کنند. که در توالت شسته می‌شود و یا تخلیه می‌شود.
پاتوژن – یا قطعات ژن های آن – از طریق سیستم فاضلاب به یک تصفیه خانه فاضلاب می‌رود ، جایی که با نمونه گیری دقیق می‌توان حضور آن را تشخیص داد.
حدود دو سوم افراد آلوده به SARS-CoV-2 ویروس کرونا را در مدفوع خود دفع می‌کنند. یک مرکز تصفیه می‌تواند با استفاده از ابزارهای مولکولی ، RNA ویروس را کنترل کند.
هنوز هیچ استانداردی برای این کار وجود ندارد ، اما بیشتر رویکردها شامل تمرکز نمونه فاضلاب تا حدی است که احتمال تشخیص هر RNA را بیشتر می‌کند.
ما به دنبال یک ژنوم دست نخورده نیستیم ، بلکه دنباله‌ای کوچک از یک ژن SARS-CoV-2 را دنبال می‌کنیم.
قطعات RNA که اندازه گیری می‌شود بسیار کوچک هستند و نمی‌توانند مستقیماً از نظر جسمی ضبط شوند. بنابراین از ترفندهای دیگری برای به دام انداختن آنها استفاده می‌شود.
معمولاً با آنچه که فعل و انفعال الکترواستاتیک می‌نامیم – RNA به چیزی مانند فیلتر گیر می‌کند و یا با استفاده از سایر مواد شیمیایی جمع آوری می‌شوند.
سپس مقدار کمٌی RNA ویروسی موجود در نمونه را تعیین می کنیم. اما نمی توانیم مستقیماً از آنچه در فاضلاب اندازه گیری می شود به تعداد افراد جامعه ویروس کرونا برسیم.
وجود ویروس کرونا در فاضلاب به شما چه می گوید؟
وقتی به دنبال RNA ویروسی در فاضلاب هستیم ، می‌توانیم سه هدف مرتبط را دنبال کنیم.
اولین هدف نظارت مستقیم است. یعنی آیا اساساً ویروس در آنجا وجود دارد یا خیر؟
این موضوع بیشترین اطلاعات را در جوامع کوچک محدود ، مدارس ، خوابگاه ها ، زندان ها ، مراکز مراقبت طولانی مدت و غیره می دهد. اما مستلزم نمونه برداری مستقیم از فاضلاب در محل است.
برنامه بالقوه بعدی می‌تواند نظارت بر روند باشد. یعنی آیا غلظت ظاهری ویروس افزایش می یابد؟ این ممکن است نشان دهد که عفونت در جامعه نیز در حال افزایش است.
سومین هدف استفاده مستقیم از اندازه‌گیری‌های ما برای تخمین تعداد افراد آلوده در جامعه مفید است یا خیر. احتمالاً از این هدف دورتر هستیم.
عدم اطمینان دررابطه با میزان دفع ویروس توسط فرد آلوده و مدت دفع آن باعث نگرانی‌است. به نظر می‌رسد گزارش ها حاکی از آن است که ویروس بسیار متفاوت عمل می‌کند.
ممکن است یک نفر مبتلا به کرونا باشد و در هر گرم مدفوع ۱۰۰ نسخه از ژن ویروس کرونا را دفع کند.
اما یک فرد دیگر می تواند در هر گرم مدفوع ۱۰۰ میلیون نسخه ویروس کرونا دفع کند ، که تفاوت زیادی دارد.
چشم انداز کلی این است که نظارت بر فاضلاب می تواند انواع برنامه های بهداشت عمومی و نظارت بر بیماری را مطلع سازد.
این امر می تواند منجر به نظارت بالینی شود که اغلب از سطح واقعی بیماری در جامعه عقب است .
آیا فاضلاب خود خطر آلودگی دارد؟
از نظارت بر فاضلاب معمولاً برای تشخیص بیماری‌هایی که از طریق مدفوع و دهان نه مسیر تنفسی گسترش می یابد استفاده می‌شود.
این بحث وجود دارد که ویروس کرونا از طریق آب قابل انتقال است یا نه؟ دانشمندان بر این باورند که حتی با کمترین درصد امکانپذیر می‌باشد.
امروزه برخی گزارش ها از دفع ویروس عفونی از طریق مدفوع وجود دارد و به نظر می رسد اکثریت قریب به اتفاق پس از ترک بدن بیمار غیرفعال می شود.
بنابراین محققان واقعاً معتقدند ویروس کرونا در فاضلاب برای مردم عام نگران کننده نیست.
حالا یک نگرانی بزرگتر برای کارگران شاغل در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب بوجودآمده‌است. اما اتفاق نظر این است که تجهیزات حفاظتی شخصی استاندارد برای تصفیه فاضلاب برای کنترل ویروس کرونا مناسب است.
این مطلب را هم بخوانید: خطر ابتلای کارگران تصفیه آب و فاضلاب به کروناویروس
به یاد داشته باشید – خارج از بیماری همه گیر ، فاضلاب می تواند در هر زمان حاوی سایر عوامل بیماری زای عفونی باشد.
حالا تصور کنید در ساحل پایین دست یک تصفیه خانه شنا می‌کنید. واقعاً لازم نیست نگران خرد شدن ژنوم ویروسی در آب باشید.
نگرانی مربوط به ویروس عفونی است. و دیده‌نشده که ویروس عفونی بتواند ژنوم را از یک تصفیه خانه فاضلاب به جای دیگر برساند. این احتمال پس از فرایند تصفیه و ضد عفونی فاضلاب بسیار کمتر می‌شود.
غربالگری فاضلاب هدف متفاوتی از آزمایش افراد برای SARS-CoV-2 دارد.
فکر کردن در مورد این مسئله مانند آزمایش تک تک افراد جامعه برای یافتن COVID-19 درست نیست.
موارد مختلفی در مورد محدودیت‌های تشخیص وجوددارد. بدست آوردن نمونه‌های ترکیبی که پساب را از طول روز میگیرد. و البته این واقعیت که بسیاری از افراد بیمار ممکن‌است RNA ویروسی را برای تشخیص ما دفع نکنند.
در واقع نتیجه منفی وجود ویروس کرونا در فاضلاب به این معنی نیست که صفر نفر در منطقه ویروس کرونا دارند. بنابراین نظارت بر فاضلاب با ابزار تشخیص بالینی کاملاً متفاوت است.