امروزه راه حلهای قبلی برای حل مشکل کمبود آب در سراسر ایران اثربخش نمیباشد. وهمین موضوع استفاده از آب شیرین کن صنعتی در ایران را ضروری نموده است.
در سالهای اخیر، به دلیل افزایش مصرف آب برای مصارف آشامیدنی، صنعتی و کشاورزی و گاهی خشکسالیهای پیدرپی. فلات مرکزی ایران به ویژه در شهرهای بزرگی مانند اصفهان، کرمان، یزد و هرمزگان دچار کمبود شدید آب شدهاست.
این کمبودها باعث خشک شدن مداوم بسیاری از رودخانهها و تالابها در این مناطق و در نتیجه برخی از دشت های کشاورزی دیگر کشت نمیشود.
این مسئله مشکلات قابل توجهی را برای جمعیت روستایی در این مناطق ایجاد کرده است. که منبع اصلی درآمد آنها کشاورزی است و همچنین امنیت غذایی کشور را تهدید میکند.
بخش کشاورزی تنها منطقهای نیست که تحت تأثیر مشکلات آب در مناطق ذکرشده قرار دارد. زیرا بیشتر شهرهای واقع در مناطق گفتهشده مانند اصفهان و یزد مراکز صنعتی هستند. و کمبود آب به شدت بر کارایی تولید واحدهای صنعتی تأثیر میگذارد.
راه حل برای مشکل کم آبی
برخی از راه حل هایی که امروزه برای حل مشکل کمبود آب در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد عبارتند از:
- تأمین آب از رودخانه ها و منابع طبیعی آب در اطراف مناطق خشک
- انتقال بین حوضه و در نهایت افزایش بهره وری انتقال و مصرف
در ایران همه راهحلهای فوقالذکر باتوجه به شرایط مناطق خشکشده، در حال اجرا هستند.
اما در بعضی موارد، راهحلهای ذکرشده قابل استفاده نیستند. و یا کاربرد آنها برای تأمین تقاضای آب کافی نخواهد بود.
به عنوان مثال در شهر اصفهان از آنجا که رودخانه اصلی جاری در منطقه یعنی زاینده رود، به دلیل خشکسالی در چند سال گذشته خشک شدهاست. استفاده از آن به عنوان منبع برای اهداف کشاورزی دیگر گزینه اصلی نیست. یا در کرمان که در یک منطقه به شدت خشک واقع شدهاست.منابع طبیعی آب کافی نیستند تا بتوانند تقاضای بخشهای آشامیدنی و صنعتی را برآورده کنند.
راه حل دیگری که برای چندین دهه در بسیاری از کشورهای خشک شده در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است. نمک زدایی آب (آب شیرین کن) در منابع مختلف دریایی است. که به طور معمول مانند آب دریا، آب شور و فاضلاب تأسیسات تصفیه نمیتوان استفاده کرد.
نمک زدایی آب فرآیند حذف نمک ها ، مواد معدنی و سایر مواد آلوده کننده از آب است.
این فرآیند برای ساختن منابع آبی استفاده میشود. که معمولاً به عنوان منابع آب شیرین استفاده نمی شوند و به آب آشامیدنی قابل شرب تبدیل می شوند.
کارخانههای آب شیرین کن صنعتی در جهان
در سراسر جهان حدود ۱۵۰۰۰ کارخانه آب شیرین کن صنعتی بزرگ وجود دارد. که ۷۱.۷ میلیون متر مکعب در روز (۲۶.۲ میلیارد متر مکعب در سال) آب شیرین تولید می کنند. که حدود ۰.۶ درصد از تأمین آب جهانی را تشکیل میدهد.
از ۱۵۰۰۰ کارخانه آب شیرین کن صنعتی، ۶۰ درصد آب خود را از آب دریا می گیرند و دو سوم آنها فرآیندهای حرارتی است.
اکثر کارخانه های آب شیرین کن را می توان در اطراف خلیج فارس یافت.
در منطقه خلیج فارس حدود ۸۵۰ نیروگاه آب شیرین کن صنعتی وجود دارد. که ۲۵ نیروگاه در مقیاس بزرگ با ظرفیت بیش از ۱۰۰۰۰۰ متر مکعب در روز است.
مانند کشورهای ذکر شده در منطقه، ایران نیز شروع به اجرای پروژه هایی برای استفاده از فناوری آب شیرین کن صنعتی کرده است. تا در مناطق خشک شده خود آب شیرین را تأمین تا کشاورزی، صنعت و تولید در این مناطق زنده بماند.
۱۰ پروژه عظیم آب شیرین کن صنعتی جهان
کارخانه های آب شیرین کن صنعتی بزرگ ایران
هماکنون ۸۵ واحد آب شیرینکن صنعتی با ظرفیت حدود ۴۰۰ هزار مترمکعب در شبانهروز در ایران در حال ساخت و بهرهبرداری است. این مهم با حضور و استقبال بخش خصوصی در سرمایهگذاری برای ایجاد سامانههای آب شیرینکن، به دست آمدهاست. و از این طریق تلاش میشود تا تنش آبی در حاشیه جنوبی خلیج فارس، تا حد زیادی مهار شود.
مهمترین وظیفه وزارت نیرو تلاش درجهت تسهیل روند سرمایهگذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی و رفع موانع احتمالی در این مسیر است:
فاز اول پروژه بزرگ شیرین سازی و انتقال آب در ایران که هدف آن تأمین آب از طریق خلیج فارس به ایران مرکزی است. از طریق خطوط لوله انتقال است که به تازگی ره اندازی گردیده است.
حدود ۱۶۳ تریلیون ریال (حدود ۳.۸۸ میلیارد دلار) در این پروژه سرمایه گذاری شده است. که توسط وزارت انرژی با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال اجرا است.
سه واحد عمده صنعتی کشور یعنی گلگوهر ، شرکت ملی صنایع مس ایران و صنایع چادرملو نیز سرمایه گذاران اصلی این پروژه هستند.
این پروژه با هدف انتقال آب خلیج فارس به استانهای هرمزگان ، کرمان و یزد پس از نمک زدایی در یک دستگاه آب شیرین کن صنعتی مدرن انجام میشود.
با اجرای این پروژه ، ظرفیت نمک زدایی کشور ۵۰ درصد افزایش مییابد.
در فاز اول این پروژه ، علاوه بر ساخت چندین مخزن تعادل و انبار ، ۳۰۵ کیلومتر (کیلومتر) خط لوله ، هفت ایستگاه پمپاژ آب و ۱۰ پست برق و همچنین ۱۵۰ کیلومتر خط انتقال نیرو طراحی و اجرا شد.
این پروژه تاکنون فرصت های شغلی را برای ۱۲۰۰ نفر ایجاد کرده است.
در مرحله اول ، این طرح ۲۰۰۰۰۰ لیتر آب در روز شیرین سازی می کند که برای مصارف شرب و صنعتی به شهرهای کرمان و بندرعباس منتقل می شود و در دو مرحله دیگر ۴۰۰۰۰۰ به ظرفیت نیروگاه اضافه می شود.
گام بعدی تأمین آب فلات مرکزی ایران شامل ۱۷ استان از طریق شیرینسازی آب خلیج فارس و دریای عمان است.
هماکنون آب شیرینکنهایی به ظرفیت ۲۳ هزار متر مکعب در بندرلنگه، چابهار و کنارک به ظرفیت ۳۲ هزار و ۵۰۰ مترمکعب، در آبادان به ظرفیت ۱۰ هزار مترمکعب، در بندرعباس به ظرفیت ۱۰۰ هزار مترمکعب، در شبانهروز در حال احداث است و در تمامی جزایر جنوب، تاسیسات نمکزدایی آب دریا، فعال یا در دست اجراست.
لزوم استفاده از آب شیرین کن صنعتی در ایران
در شرایط کنونی به دلایل تغییر اقلیم و استمرار پدیده خشکسالی، ایران بیش از گذشته نیازمند تأمین آب به روشهای غیرمتعارف همچون استفاده از فناوری آب شیرینکنها است.
استان هرمزگان بیشترین تعداد آب شیرینکن را در سطح ایران دارد و طی یک دهه اخیر توانسته است هزینه تولید آب از طریق سامانههای نمکزدایی را به نحوی کاهش دهد و در زمینه جذب سرمایهگذار بخشخصوصی یکی از پیشروترین شرکتهای آب و فاضلاب است.
هدف این پروژه ارتقاء تولید ، صنعت و کشاورزی و همچنین تأمین آب آشامیدنی برای ساکنان مناطق خشک است.
حفظ امنیت غذایی کشور و ایجاد فرصت های شغلی جدید و همچنین حفظ مشاغل موجود در واحدهای صنعتی و تولیدی نیز از دیگر مزایای این پروژه است.
نوشته شده توسط: eBgroup
حتما باید از فناوری آب شیرین کن صنعتی در کشور استفاده کنیم.