پکیج‌های تصفیه فاضلاب به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارهای حذف آلاینده‌ها و تصفیه فاضلاب شهری و صنعتی شناخته می‌شوند. این سیستم‌ها از تجهیزات و مواد مصرفی متنوعی برای فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی استفاده می‌کنند. در این مقاله، به معرفی تجهیزات مصرفی در پکیج تصفیه فاضلاب و نقش آن‌ها در عملکرد بهینه این سیستم‌ها پرداخته می‌شود.
—
۱. مواد شیمیایی مصرفی در تصفیه فاضلاب
مواد شیمیایی مورد استفاده در پکیج تصفیه فاضلاب شامل موادی هستند که به حذف آلاینده‌ها، ته‌نشینی ذرات معلق، تنظیم pH و کاهش میزان فلزات سنگین کمک می‌کنند. مهم‌ترین این مواد عبارتند از:
*۱.۱. مواد منعقدکننده و کمک منعقدکننده‌ها*
این مواد برای حذف مواد معلق و کلوئیدی از فاضلاب استفاده می‌شوند.
– *آلومینیوم سولفات (آلوم)*: یک منعقدکننده متداول که در تصفیه فاضلاب صنعتی و شهری استفاده می‌شود.
– *کلرید فریک و سولفات فریک*: مؤثر در لخته‌سازی ذرات ریز و حذف فسفر از فاضلاب.
– *پلی‌آکریل آمید (PAM)*: به‌عنوان کمک منعقدکننده برای بهبود عملکرد آلوم یا فریک کاربرد دارد.
*۱.۲. مواد تنظیم‌کننده pH*
کنترل pH در فرآیند تصفیه فاضلاب اهمیت بالایی دارد.
– *سود سوزآور (NaOH)*: برای افزایش pH و خنثی‌سازی اسیدها.
– *اسید سولفوریک (H₂SO₄)*: برای کاهش pH و کنترل قلیائیت.
*۱.۳. مواد ضد کف و ضد بو*
– *مواد ضد کف (Defoamers)*: برای جلوگیری از تشکیل کف در فرآیندهای بیولوژیکی و شیمیایی.
– *مواد جاذب بو*: مانند کربن فعال که به جذب ترکیبات گوگردی و کاهش بوی نامطبوع کمک می‌کند.
*۱.۴. مواد اکسیدکننده و گندزدایی*
– *کلر (هیپوکلریت سدیم یا گاز کلر)*: برای گندزدایی نهایی فاضلاب تصفیه‌شده.
– *پرمنگنات پتاسیم و ازن*: برای اکسیداسیون مواد آلی و حذف ترکیبات سمی.
—
۲. تجهیزات مصرفی مکانیکی در پکیج تصفیه فاضلاب*
تجهیزات مکانیکی نقش کلیدی در تسریع فرآیند تصفیه و افزایش بازدهی سیستم دارند.
*۲.۱. پمپ‌ها*
پمپ‌ها برای انتقال فاضلاب بین واحدهای مختلف سیستم تصفیه استفاده می‌شوند.
– *پمپ‌های سانتریفیوژ*: برای جابجایی حجم زیادی از فاضلاب در سیستم.
– *پمپ‌های لجن‌کش*: برای تخلیه لجن از ته‌نشین‌کننده‌ها و مخازن لجن فعال.
– *پمپ‌های پریستالتیک*: برای تزریق مواد شیمیایی به سیستم.
*۲.۲. آشغالگیرها*
آشغالگیرها برای جداسازی ذرات جامد بزرگ از فاضلاب به‌کار می‌روند.
– *آشغالگیر دستی*: برای حذف مواد درشت مانند برگ، پلاستیک و پارچه.
– *آشغالگیر مکانیکی*: برای افزایش راندمان جداسازی مواد جامد.
*۲.۳. فیلترها*
– *فیلترهای شنی*: برای حذف ذرات معلق و کاهش کدورت فاضلاب تصفیه‌شده.
– *فیلترهای کربن فعال*: برای حذف ترکیبات آلی و بوی نامطبوع.
– *فیلترهای ممبران (UF, RO)*: برای تصفیه نهایی و تولید آب با کیفیت بالا.
*۲.۴. دیفیوزرها و تجهیزات هوادهی*
سیستم‌های هوادهی برای تأمین اکسیژن در فرآیند تصفیه بیولوژیکی استفاده می‌شوند.
– *دیفیوزرهای حباب ریز و درشت*: برای تأمین اکسیژن و افزایش راندمان تصفیه.
– *بلوئرهای هوا*: برای تأمین هوای مورد نیاز میکروارگانیسم‌ها در فرآیند لجن فعال.
—
۳. تجهیزات مصرفی الکتریکی و کنترلی*
*۳.۱. سنسورها و کنترل‌کننده‌ها*
– *سنسور pH*: برای اندازه‌گیری و تنظیم میزان pH در فرآیند تصفیه.
– *سنسور DO (اکسیژن محلول)*: برای کنترل سطح اکسیژن در واحد هوادهی.
– *فلومترها*: برای اندازه‌گیری میزان جریان ورودی و خروجی فاضلاب.
*۳.۲. تابلو برق و اینورترها*
– *تابلو برق مرکزی*: برای کنترل عملکرد تجهیزات الکتریکی.
– *اینورترها*: برای تنظیم سرعت پمپ‌ها و بلوئرها بهینه‌سازی مصرف انرژی.
—
۴. مواد مصرفی در سیستم‌های لجن‌زدایی*
*۴.۱. مواد منعقدکننده و کمک منعقدکننده*
همان‌طور که در بخش اول توضیح داده شد، این مواد به ته‌نشینی بهتر لجن کمک می‌کنند.
*۴.۲. پلیمرهای لخته‌ساز*
پلیمرهای کاتیونی و آنیونی برای بهبود آب‌گیری از لجن استفاده می‌شوند.
*۴.۳. مواد ضد رسوب و ضد خوردگی*
– *ضد رسوب فسفاته*: برای جلوگیری از رسوب‌گذاری در لوله‌ها و مخازن.
– *مواد ضد خوردگی*: برای افزایش عمر تجهیزات فلزی در تماس با فاضلاب.
—
*۵. تجهیزات مصرفی در سیستم گندزدایی نهایی*
*۵.۱. دستگاه‌های گندزدایی*
– *کلرزن مایع یا گازی*: برای تزریق کلر به فاضلاب تصفیه‌شده.
– *ازن‌ساز*: برای گندزدایی پیشرفته و حذف ترکیبات آلی مقاوم.
– *دستگاه UV*: برای ضدعفونی نهایی بدون نیاز به افزودن مواد شیمیایی.
تجهیزات مصرفی در پکیج تصفیه فاضلاب شامل مواد شیمیایی، قطعات مکانیکی، سیستم‌های الکتریکی و تجهیزات کنترل است که همگی در بهبود عملکرد سیستم نقش مهمی دارند. انتخاب مناسب این تجهیزات و مواد مصرفی تأثیر مستقیمی بر کیفیت خروجی، کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش طول عمر سیستم دارد. از این‌رو، در طراحی و بهره‌برداری از پکیج‌های تصفیه فاضلاب باید به انتخاب بهینه تجهیزات و مواد مصرفی توجه ویژه‌ای داشت